دو ماهنامه بررسی های بازرگانی
سال دوم شماره 10 (بهمن و اسفند 1383)

این مقاله با نگاهی به تعریف بازار و بورس، ساختار سازمانی نوعی بورس کالایی را به بحث گذاشته و به دنبال آن بورس های کالایی فعال در عرصه جهان معرفی شده است. در نهایت، موانع پیش روی گسترش بورس کالایی در ایران مورد بررسی قرار گرفته است.

شروع عملکرد رسمی بازار سرمایه در ایران به آغاز فعالیت بورس اوراق بهادار تهران در سال 1346 باز می گردد. اگر چه وجود پاره ای تحولات اساسی در سال های پیدایش بورس اوراق بهادار تهران منجر به تنزل نقش و جایگاه واقعی آن در عملکرد بازار سرمایه شده است، اما مهمترین نارسایی فعلی بورس اوراق بهادار تهران، رکن اصلی بازار سرمایه کشور، ناکارایی آن است. در این مقاله ضمن تشریح کارایی بازار سرمایه به بررسی وضع فعلی بازار سرمایه از جنبه کارایی پرداخته می شود. بررسی نتایج حاصل از تحقیقات متعدد انجام شده در این باره، حاکی از نبود کارایی در بازار سرمایه کشور است...

تا پیش از ظهور پدیده جهانی شدن، کشورهای جنوب همواره در پیرامون نظام جهانی قرار داشتند و از یک سو در فرایند تصمیم گیری ها و از سوی دیگر در روند مبادلات و ترتیبات جهانی، نقشی فراتر از «حاشیه» نداشتند؛ بدین علت بیشتر در وضع «واگرایانه» با نهادها، ترتیبات، مقررات و به طور کلی نظام جهانی به سر می بردند و نه زمینه و نه علاقه ای برای گرایش به روندهای جهانی داشتند. با وجود این، با شکل گیری فرایند «جهانی شدن» و در پرتو تحولات مربوط به آن در سال های اخیر، زمینه های ورود این کشورها به فرایندها، ترتیبات، نهادها و مبادلات جهانی تا حدود زیادی فراهم شده است...

فرناندو هنریک کاردوسو، یکی از نظریه پردازان به نام و برجسته در حوزه توسعه است که بر مبنای تجربه ی کشورهای شرق آسیا ضرورت بازنگری در «نظریه ی وابستگی» سرمش فکری غالب در دهه های 1960 و 1970 را ارائه داد. وی بعدها رئیس جمهور برزیل شد و در چارچوب تجدید نظرهای فکری خود برنامه ی توسعه ی این کشور را در مقطعی از دهه 1990 به پیش برد. این مقاله به ارزیابی انتقادی از برنامه ی وی، بر این باور است که بریل در چارچوب سیاست های بازار که برای وی، دچار بحران ها و مشکلات اقتصادی بیشتری شد.

«کمیسیون اجرایی اتحادیه اروپا» بر اساس مطالعه ای که درباره موضوع عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا انجام داده است، می گوید «ترکیه از الحاق به این اتحادیه نفع قابل ملاحظه ای خواهد برد، هر چند این منافع برای کشورهای عضو اتحادیه اندک خواهد بود». ترکیه با جمعیتی بالغ بر 71 میلیون نفر از سال 1963 به دنبال عضویت در اتحادیه اقتصادی اروپا بوده است؛ و به همین منظور، طی سال های گذشته اصلاحات متعدد اقتصادی و اجتماعی را برای تطابق با استانداردهای مورد نظر «کمیسیون اجرایی اتحادیه اروپا» انجام داده است...

این مطلب با استفاده از داده های موجود، جایگاه پسته ایران در بازارهای جهانی را بررسی می کند و موقعیت کشورهای رقیب را نیز از جنبه های مختلف از جمله طرف حساب های تجاری و سهم در بازار به نمایش می گذارد.

«مرکز تجارت بین الملل» در کتابی با عنوان «...» به بررسی نقش شرکت های کوچک و متوسط در ارتقای توان صادراتی و سازماندهی؟ فعالیت های اقتصادی پرداخته است. این قسمت که مقدمه فصل اول این کتاب را در بر می گیرد، به چارچوب و الگوی سازمانی لازم برای ارزیابی عملکرد این شرکتها و همین طور تجارب آن ها در کشورهای مختلف می پردازد.